بوریک اسید که با نام های ارتو بوریک اسید و هیدروژن بورات نیز شناخته می شود ، یک اسید لوویس از بور می باشد . فرمول شیمیایی این ترکیب H3BO3 می باشد که به صورت ۳(B(OH نیز نوشته می شود . اسید بوریک به صورت بلور های بی رنگ و یا پودر سفید که در آب حل می شود وجود دارد. اسید بوریک دارای کاربرد های متنوعی در صنعت ، کشاورزی و … می باشد. هنگامی که اسید بوریک به حالت معدنی یافت می شود به آن ساسولیت (sassolite) گفته می شود.
تهیه و تولید
بوریک اسید به صورت صنعتی از مواد معدنی بورات تهیه می شود. نمک های فلزات قلیایی و یا قلیایی خاکی با بورات نظیر بوراکس ، کرنیت ، کلمنیت ، آسچریت ، آلکسیت و یا هیدروبوراسیت با اسید های قوی معدنی واکنش داده و اسید بوریک تولید می شود. در آمریکا معمولا از مواد معدنی سدیم بورات استفاده می شود اما در کشور های اروپایی معمولا از کلمنیت وارداتی از ترکیه استفاده می شود .
واکنش بوراکس با هیدروکلریک اسید و تولید اسید بوریک .
Na2B4O7·۱۰H2O + 2 HCl → ۴ B(OH)3 + ۲ NaCl + 5 H2O
کاربرد های بوریک اسید
کاربرد های صنعتی
۱ – اصلی ترین کاربرد صنعتی بوریک اسید در تولید تک فیبر های فایبر گلاس که به نام فیبرگلاس نساجی شناخته می شود ، می باشد. این فایبرگلاس نساجی در پلاستیک های تقویت شده استفاده می شود . که این پلاستیک ها در ساخت انواع قایق ، بورد های کامپیوتری و … کاربرد دارد.
۲ – ساخت شیشه پنل های تخت صفحات نمایش LCD
۳ – در راکتور های هسته ای به عنوان جذب کننده نوترون
۴ – در صنعت آبکاری
۵ – به تاخیر انداختن آتش سوزی : ترکیب بوریک اسید و بوراکس به نسبت وزنی ۴ به ۵ در آب به شدت انحلال پذیر است . این محلول عاملی برای به تاخیر انداختن سوختن چوب است .
کاربرد های درمانی
۱ – ضد عفونی کننده در سوختگی های خفیف
۲ – در غلظت های بسیار کم به عنوان مایع شستشو دهنده چشم
۳ – دارای خواص آنتی باکتریالی
کاربرد ها در کشاورزی
۱- جبران کمبود بور در گیاهان
۲- نگهداری و حفاظت از دانه نظیر برنج و گندم
کاربرد به عنوان بافر pH
بوریک اسید و باز مزودج آن یعنی یون بورات محلول بافری در ناحیه خنثی می سازند که می تواند در بسیاری از کار ها نظیر تنظیم pH آب استخر ها کاربرد داشته باشد.
اطلاعات ایمنی
اثرات آنی روی سلامتی:
تحریک پوست
تماس با چشم : تحریک چشم
استنشاق : آسیب زایی
بلعیدن : آسیب زایی
اثرات مزمن:
اثرات سرطان زایی : وجود ندارد
اثرات جهش زا : برای باکتری ها و مخمر ها وجود دارد
تاثیر روی نقص عضو جنین : وجود ندارد
سمیت پیشرفته : اثر روی اندام تناسلی خانم ها و آقایان (محتمل)
می تواند برای کلیه ها ، دستگاه قلبی عروقی و سیستم عصبی مرکزی سمیت داشته باشد.
این گرافیک توسط وبسایت cheminfinity.com طراحی و تولید شده است . کپی برداری تنها با ذکر منبع مجاز می باشد.
منابع استفاده شده :
https://en.wikipedia.org/wiki/Boric_acid